Polecamy Państwu wyjątkową publikację na temat możliwości przywrócenia terenów podmokłych do ich funkcji społecznych, środowiskowych i gospodarczych, opracowaną w ramach międzynarodowego projektu CLEARANCE.
„Broszura opisuje problemy powstałe na styku lądu i wody – problemy spowodowane łącznie przez intensywny rozwój wielkoskalowego rolnictwa, zmiany klimatu wywołane spalaniem paliw kopalnych oraz drastyczne przekształcenie krajobrazu wiejskiego. Do negatywnych konsekwencji tych problemów należy chociażby silna eutrofizacja wód, spowodowana spływem nawozów rolniczych, a wywołująca z kolei toksyczne zakwity sinicowe oraz deficyty tlenu w wodach, czy też wyraźne zmniejszenie retencji wody, co przyczynia się zarówno do druzgocących susz, jak i katastrofalnych powodzi. Nie należy również zapominać o postępującym wymieraniu gatunków zwierząt i roślin związanych z mokradłami oraz naturalnymi rzekami. Osuszanie mokradeł przyczynia się również do zwiększenia emisji gazów cieplarnianych, uwalnianych wskutek przyspieszonego rozkładu gleb organicznych, a to z kolei wzmacnia efekt cieplarniany.
W trakcie ostatnich trzech lat, autorzy niniejszej broszury wspólnie pracowali w międzynarodowym projekcie “CLEARANCE-CircuLar Economy Approach to River pollution by Agricultural Nutrients with use of Carbon-storing Ecosystems”, próbując podsumować najnowszą wiedzę o tym jak rozwiązać te wszystkie problemy poprzez odtwarzanie bagiennych stref buforowych wzdłuż rzek w krajobrazie rolniczym i przywrócenie ich dawno utraconych usług ekosystemowych. Usługi ekosystemowe to takie funkcje naturalnych ekosystemów, które są bezpośrednio lub pośrednio użyteczne dla społeczeństwa ludzkiego, stanowiąc często podstawę gospodarki oraz przyczyniając się po prostu do 4 lepszego, zdrowszego życia. Poza szczegółowym przeglądem literatury i podsumowaniem naszych badań nad usługami ekosystemowymi mokradeł nadrzecznych, badaliśmy również korzyści i koszty ich powszechniejszego odtworzenia wzdłuż rzek w Polsce, Danii i Niemczech, oraz pytaliśmy bezpośrednio mieszkańców tych krajów o wartość, jaką mają dla nich nadrzeczne krajobrazy.
Ogólne przesłanie tej publikacji jest takie, że przywrócenie terenów podmokłych do ich funkcji społecznych, środowiskowych i gospodarczych jest nie tylko wykonalne, ale i konieczne. Coraz częściej mamy do czynienia z objawami kryzysu klimatyczno-ekologicznego, takimi jak susze, ekstremalne upały, nagłe gwałtowne powodzie, pogarszająca się jakość wody i szybki spadek różnorodności biologicznej. Renaturyzacja terenów podmokłych jest opłacalnym środkiem dostosowawczym i łagodzącym, służącym wspólnemu rozwiązywaniu wszystkich tych problemów. Nie ma bardziej skutecznego filtra dla nawozów niż tereny podmokłe, nie ma innego sposobu na zatrzymanie wody w krajobrazie niż odtworzenie rzek i mokradeł, nie ma też innego sposobu na utrzymanie zagrożonych gatunków niż odtworzenie ich siedlisk.”
Wiktor Kotowski, Szacunek wobec przyrody i odtwarzanie zniszczonych krajobrazów – nie ma innej przyszłości! w „Bagienne strefy buforowe – nasze wyjście bezpieczeństwa”, Warszawa, 2020
CLEARANCE – CircuLar Economy Approach to River pollution by Agricultural Nutrients with use of Carbon-storing Ecosystems Projekt CLEARANCE ma na celu opracowanie zintegrowanych ram krajobrazowoekologicznych, społeczno-gospodarczych i politycznych dla wykorzystania BSB w gospodarce obiegu zamkniętego, obejmującej oczyszczanie wody i ponowne wykorzystanie składników pokarmowych w zlewniach użytkowanych rolniczo.
Partnerzy projektu: Uniwersytet Warszawski, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego – SGGW, Uniwersytet w Greifswaldzie (Niemcy), Leibnitz-Institute of Freshwater Ecology and Inland Fisheries (Niemcy), Uniwersytet w Aarhus (Dania), Uniwersytet w Nijmegen (Holandia), Uniwersytet w Kilonii (Niemcy), Grüne Liga (Niemcy).
źródło: https://bagna.pl/wiedza/rzeki/668-projekt-clearance-bagienne-strefy-buforowe